LDR ile Işık Kontrollü Devre Kurulumu

Elektronik stajımın on yedinci haftasında, çevredeki ışık miktarına göre çalışan bir LDR (Light Dependent Resistor) devresi kurdum. Bu uygulama sayesinde hem sensör temelli bir sistem kurmayı öğrendim hem de analog girişleri nasıl değerlendireceğimi deneyimledim.

LDR Nedir ve Nasıl Çalışır?

LDR, yani ışığa duyarlı direnç, üzerine düşen ışığın şiddetine göre direnç değeri değişen bir sensördür. Ortam karanlıkken yüksek direnç gösterir, aydınlıkken ise düşük direnç. Bu sayede ışık seviyesi değişimine göre devrede tetikleme yapılabilir.

Kullandığım Malzemeler

LDR sensör
10kΩ direnç
BC547 transistör
LED
220Ω direnç
Breadboard ve bağlantı kabloları
9V pil

Devre Şeması ve Bağlantılar

1. LDR - Direnç Bölücü

LDR ile 10kΩ direnci seri bağlayarak bir gerilim bölücü oluşturdum. Bu gerilim transistörün base bacağına aktarıldı.

2. Transistörlü Anahtarlama

Transistörün collector ucuna LED ve direnç bağladım.
Emitter ucu topraklandı.
Base ucu, LDR ile oluşturduğum bölücü çıkışına gitti.

Bu bağlantıyla, ortam karardığında LDR'nin direnci yükseldi ve base akımı arttı. Transistör iletime geçti ve LED yandı.

Devreyi Test Etme

Devreyi karanlık ortamda ve masa lambası altında test ettim. Işık açıldığında LED söndü, ışık kapandığında LED otomatik olarak yandı. Yani bu sistemle gece lambası gibi otomatik kontrol sağlanabiliyor.

Yaptığım Hatalar ve Çözümler

LDR’nin yerini ters bağladığımda sistem tam tersi çalıştı; ışık varken LED yandı.
Base ucuna doğrudan LDR çıkışı verdiğimde yeterli akım gitmedi. Direnç bölücü yapmak gerektiğini ustam hatırlattı.

Öğrendiğim Bilgiler

LDR ile direnç bölücü oluşturarak analog sinyalleri kullanılabilir hale getirdim.
Transistör ile analog çıkışı dijital kontrol sinyaline çevirdim.
Işık sensörleriyle enerji verimliliği sağlayan sistemler tasarlanabileceğini öğrendim.

Gelecekteki Kullanım Alanları

Bu sistem, sokak lambaları, güvenlik sistemleri, gece lambaları ve otomatik aydınlatmalar gibi birçok alanda kullanılabiliyor. Ayrıca mikrodenetleyiciye bağlayarak ışık seviyesini analog olarak okumak da mümkün.

Edindiğim Deneyim

Bu uygulama bana sensör temelli bir sistemin nasıl kurulduğunu ve kontrol mekanizmasının nasıl çalıştığını çok iyi öğretti. Işık sensörleriyle ilk kez çalıştım ve analog-dijital dönüşüm mantığını kavradım.

Artık LDR’yi devre tasarımı yaparken ışık temelli karar mekanizmalarında nasıl kullanacağımı biliyorum. Geliştirmek istediğim bir proje olarak, LDR ile fan kontrolü ya da akıllı perde sistemi yapmayı düşünüyorum.