Osiloskop Kullanarak Sinyal Gözlemleme

Elektronik stajımın on dördüncü haftasında, laboratuvar ortamında osiloskop kullanarak sinyal gözlemleme uygulamaları gerçekleştirdim. Bu deneyim, analog ve dijital sinyalleri analiz etme becerimi büyük ölçüde geliştirdi. Osiloskop, elektronik sinyallerin zaman eksenindeki davranışını görselleştirmemizi sağlar.

Osiloskop Nedir?

Osiloskop; elektriksel sinyallerin gerilim-zaman (V-t) grafiğini gösteren bir ölçüm cihazıdır. Ekranında sinyalin frekansı, genliği, periyodu ve dalga formu gibi birçok detayı görebiliriz. Staj yaptığım yerde dijital osiloskop kullanılıyor ve tek kanal ya da çift kanal modlarında çalışılabiliyor.

Uygulama Süreci

1. Osiloskopu Tanıma

Ekran yapısı, grid çizgileri ve zaman/genlik ayar düğmelerini inceledim.
CH1 ve CH2 girişlerini test ettik. Ben CH1 üzerinden ölçüm gerçekleştirdim.

2. Sinyal Kaynağı Bağlantısı

Fonksiyon jeneratöründen 1kHz frekanslı sinüs dalga çıkışı aldım.
Probun ucu sinyal çıkışına, toprak ucu ise jeneratörün ground ucuna bağlandı.
Prob ayarını x10 konumuna getirdim, bu şekilde daha stabil görüntü elde ettim.

3. Ayarlamalar ve Gözlem

Time/Div: 0.2ms/div ayarına getirdim. Bu ayar zaman ekseninin hassasiyetini belirliyor.
Volt/Div: 1V/div ayarında dalganın tepe noktalarını net şekilde gördüm.
Yatay ve dikey konum ayarları ile görüntüyü ekranda ortaladım.

Gözlemlediğim Dalga Formları

Sinüs Dalga: Pürüzsüz, yuvarlak geçişli dalga. Frekansını ölçmek kolay oldu.
Kare Dalga: Keskin geçişli, net bir şekilde gözüküyor. Dijital devrelerde kullanılıyor.
Üçgen Dalga: Lineer artan ve azalan şekle sahipti. Genelde özel uygulamalarda kullanılıyor.

Yaptığım Hatalar ve Düzeltmeler

İlk bağladığımda ekran boştu, çünkü probun toprak ucunu bağlamamıştım. Ayrıca time/div ayarını yanlış yaptığımda sinyal çok sıkıştı ve neredeyse düz çizgiye dönüştü. Ustam, bu gibi durumlarda zaman ve voltaj ayarlarını eş zamanlı dengelemem gerektiğini söyledi.

Öğrendiğim Teknik Bilgiler

Sinyalin frekansı = 1 / periyot. Ekrandaki bir dalga boyunca yatay eksende kaç bölme kapladığını ölçerek frekans hesapladım.
Dalga şekli ile devredeki elemanların tipi arasında ilişki kurulabiliyor.
DC ve AC coupling arasında fark var. DC’de sinyalin DC bileşeni korunuyor, AC’de filtreleniyor.

Edindiğim Deneyim

Osiloskop kullanmak ilk başta zorlayıcı görünse de kısa sürede alıştım. Şu anda fonksiyon jeneratöründen gelen sinyalleri analiz edebiliyor, frekans ve genliklerini okuyabiliyorum. Bu, ileride karmaşık devreleri incelerken bana büyük kolaylık sağlayacak. Özellikle sinyal işleme projelerinde osiloskop bilgisi çok önemli.

Bu hafta sonunda ustamdan övgü aldım çünkü sinyal bozulmalarını kendim fark edip dalga şeklini düzgün hale getirmeyi başardım. Bu, elektronik alanında teknik anlamda geliştiğimi hissettirdi.