Güç Kaynağı Devresi İncelemesi ve Testi

Elektronik stajımın on üçüncü haftasında, bir devrenin en temel ihtiyacı olan güç kaynağı konusunu uygulamalı olarak işledik. Atölyede, AC girişten DC çıkış elde eden bir güç kaynağı devresini inceledim, devre elemanlarını tanıdım ve multimetre ile çıkışlarını ölçtüm.

Güç Kaynağı Devresi Nedir?

Elektronik devrelerin çalışabilmesi için doğru gerilim ve akım değerlerinde bir güç kaynağına ihtiyaç vardır. Elektronik devreler genellikle DC (Doğru Akım) ile çalıştığı için şebekeden gelen AC (Alternatif Akım), dönüştürülüp filtrelenir ve regüle edilerek sabit bir DC gerilim sağlanır.

Devre Elemanları ve Görevleri

Trafo (Transformatör): Şebekeden gelen 220V AC’yi daha düşük AC gerilime dönüştürür.
Diyot Köprüsü: AC akımı DC’ye çevirir (doğrultma işlemi).
Filtre Kondansatörü: Doğrultulan sinyali düzleştirerek daha pürüzsüz bir DC elde eder.
Voltaj Regülatörü (örneğin 7805): Sabit voltaj çıkışı sağlar. Örneğin 7805, 5V sabit çıkış verir.

Devrenin İncelenmesi

Hocamız önceden hazırlanmış bir güç kaynağı devresini bize verdi. Devre üzerinde her bileşenin yerini ve işlevini tek tek inceledik. Sonrasında, aynı devreyi breadboard üzerinde kendim kurdum. 12V AC çıkışlı bir trafo kullandım. Diyot köprüsünü dört adet 1N4007 diyottan oluşturdum. 1000µF kondansatör ile filtreleme yaptım. Son olarak, çıkışa 7805 regülatör entegresini yerleştirdim.

Ölçümler

Trafo çıkışı: 12.4V AC
Diyot köprüsünden sonra: ~11V DC (filtrelenmemiş)
Filtre kondansatörü sonrası: ~14V DC (tepe değer)
Regülatör çıkışı: 5.02V DC (sabit)

Multimetre ile bu değerleri ölçerek her adımda voltaj değişimini gözlemledim. En son çıkıştan bir LED çalıştırdım. 7805’in soğutucuya ihtiyaç duyduğunu da öğrendim çünkü bir süre sonra oldukça ısındı.

Yaptığım Hatalar

İlk kurulumda diyotların yönünü karıştırmışım, bu yüzden devre kısa devre olmuş. Ustam fark etti ve hemen uyardı. Bir başka hatam ise kondansatörü ters bağlamaktı. Neyse ki kısa sürede fark edip devreye zarar vermeden düzelttim.

Öğrendiğim Teknik Bilgiler

AC’den DC’ye geçişte en kritik elemanlar diyotlar ve kondansatörlerdir.
Regülatör entegrelerinin giriş-çıkış bacakları mutlaka kontrol edilmelidir.
Filtreleme yapılmazsa DC çıkış pürüzlü olur ve devre düzgün çalışmaz.

Edindiğim Deneyim

Bu uygulama sayesinde artık devreleri beslemek için sabit ve güvenli bir güç kaynağının nasıl tasarlandığını, kurulduğunu ve test edildiğini biliyorum. Elektronik cihazların arkasındaki güç sistemlerini daha iyi anladım. Özellikle regülatör kullanımı ve voltaj düşümünü gözlemlemek benim için çok öğretici oldu.

Staj sürecimde edindiğim bu tecrübe, ileride yapacağım devrelerde kendi besleme sistemimi kurabilmemi sağlayacak. Elektroniğin temel taşlarından biri olan güç kaynağı sistemlerini artık hem teorik hem de pratik olarak iyi bir şekilde kavradım.